Αφασία
Αφασία είναι μια επίκτητη διαταραχή η οποία οφείλεται σε βλάβη του εγκεφάλου. Επηρεάζει την ικανότητα για επικοινωνία. Τα κύρια χαρακτηριστικά της αφασίας είναι δυσκολία του ατόμου να μιλήσει, να κατανοήσει αυτά που του λένε, καθώς και δυσκολίες στη γραφή και στην ανάγνωση.
Τα αφασικά άτομα δεν έχουν χάσει τη λογική τους και έχουν πλήρη συναίσθηση της κατάστασης τους.
Πολύ συχνά το άτομο δε βρίσκει τις λέξεις για να εκφραστεί.
Κάποιος αφασικός περιέγραψε την εμπειρία σα να είναι «κλειδωμένος μέσα στο ίδιο του το κεφάλι».
Κάποιος άλλος έιπε: «…Μπορούσα να παίζω τάβλι όπως πριν, αλλά δε μπορούσα να πω «ντόρτια». Σκεφτόμουνα κανονικά, αλλά δε μπορούσα να κάνω τις σκέψεις μου λόγια».
Για τον περισσότερο κόσμο η ομιλία είναι κάτι φυσικό και η απώλειά της αδιανόητο. Ένα άτομο που έχασε την ικανότητα ομιλίας έχει δυσκολίες να εκφράσει την προσωπικότητά του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο λαθεμένο συμπέρασμα ότι το άτομο πάσχει από κάποια διανοητική καθυστέρηση ή βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους σύγχυσης.
Οι δυσκολίες του στην επικοινωνία συχνά προκαλούν έλλειψη υπομονής και ανοχής από τους γύρω του. Μερικές φορές νομίζουν πως έχουν να κάνουν με μεθυσμένο.
Έτσι η αφασία μπορεί να απομονώσει τον αφασικό σε βαθμό που δε μπορούμε να το φανταστούμε. Το ένα τρίτο των αφασικών δεν έχει καμιά κοινωνική ζωή.
Δυσκολία στην κατανόηση ή στο διάβασμα σημαίνει καθόλου ραδιόφωνο, καθόλου τηλέφωνο, λίγη τηλεόραση. Καθόλου γράμματα, καθόλου βιβλία, λίγες συζητήσεις.
Τι βοηθάει ένα άτομο με αφασία
- Να μιλάς αργά σε απλές προτάσεις.
- Δίνε μία πληροφορία κάθε φορά.
- Να μιλάς για συγκεκριμένα πράγματα και όχι αφηρημένα.
- Να του δώσεις χρόνο να κατανοήσει τι έχεις πει.
- Όταν μιλάς, ταυτόχρονα να δείχνεις με τα χέρια σου αυτό που θέλεις να πεις.
- Να προτείνεις εναλλακτικές λέξεις όταν δυσκολεύεται να εκφραστεί.
- Να μην επιμένεις όταν δυσκολεύεται έντονα.
- Να επιβραβεύεις τις προσπάθειές του/της.
- Να περιορίζεις τους γύρω θορύβους όταν μιλάς.
Τι αποθαρρύνει ένα άτομο με αφασία
- Να τον πατρονάρεις ή να του μιλάς αφ’ υψηλού.
- Να υψώνεις τη φωνή σου νομίζοντας πως θα σε καταλάβει.
- Να μιλάς σα να μην είναι παρών.
- Να μιλάς σε θορυβώδες περιβάλλον ή μπροστά στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο.
- Να μιλάς πολύ γρήγορα.
- Να αλλάζεις γρήγορα θέμα συζήτησης.
Στόχοι της λογοπεδικής παρέμβασης
- Αξιοποίηση των δυνατοτήτων επικοινωνίας του ατόμου.
- Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του ατόμου.
- Εκπαίδευση σε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας (σύστημα συμβόλων, νοήματα, σχέδιο, βιβλίο επικοινωνίας).
- Επαναφορά ικανοτήτων κατανόησης και έκφρασης λόγου.
- Βελτίωση άρθρωσης.
- Αντιμετώπιση προβλημάτων μάσησης και κατάποσης.
- Αύξηση της ικανότητας του ατόμου να αντιμετωπίζει δραστηριότητες καθημερινής ζωής (χειρισμός χρημάτων, μετακινήσεις, κοινωνικές επαφές).